شانزدهمین همایش ملی انجمن دیرینه‌شناسی ایران با حضور اساتید و محققان علم دیرینه‌شناسی به میزبانی دانشگاه تبریز برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه تبریز، دکتر احمد جهانگیری رئیس دانشکده‌ی علوم طبیعی طی سخنانی در این همایش اظهار کرد: دانشگاه تبریز بهعنوان دومین دانشگاه قدیمی کشور بعد از دانشگاه تهران در سال ۱۳۲۶تأسیس شده است و بیش از هفت دهه به ارائه‌ی خدمات علمی و تربیت اساتید پرداخته است و علاوه بر تربیت نخبگان علمی در طول این سال‌ها، همواره در کلیه‌ی تحولات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی نقش اساسی داشته و از برترین دانشگاه‌های کشور در مسائل علمی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی محسوب می‌شود و اکنون نیز یکی از دانشگاه‌های برتر کشور در بین دانشگاه‌های کشور است.
وی ادامه داد: دانشکده‌ی علوم طبیعی نیز سابقه‌ی دیرینه‌ای در پرورش محققان در رشته‌های ریاضی، شیمی، فیزیک، زیست‌شناسی و زمینشناسی دارد. گروه زمینشناسی از سال ۱۳۴۸ تشکیل یافته و در حال حاضر در ۹ گرایش در مقطع کارشناسی ارشد و سه گرایش در مقطع دکتری در حال فعالیت است.
دکتر جهانگیری خاطرنشان کرد: دانشکده‌ی علوم طبیعی در این سال‌ها همکاری‌های زیادی در برگزاری کنفرانس‌ها و همایش‌ها با انجمن‌های علمی کشور داشته است و امروز نیز میزبان اساتید رشته‌ی دیرینه‌شناسی هستیم و امیدواریم در طول برگزاری این همایش از مطالب و مقالات محققان شرکت کننده، بهره‌مند شویم.
کشف حدود ۵ هزار نمونه‌ی فسیلی مهره‌دار در آذربایجان شرقی
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی نیز گفت: سازمان حفاظت محیط زیست در راستای حفاظت و شناخت تاریخ گذشته‌ی زمین، اقدامات متعددی را در طول سالیان متمادی انجام داده است؛ به‌طوریکه یکی از اقدامات اساسی سازمان، پذیرفتن مسئولیت حفاظت، کاوش و مطالعه‌ی فسیل‌های مهره‌دار می‌باشد.
دکتر شهنام اشتری خاطرنشان کرد: اولین اثر طبیعی ملی فسیلی مراغه در سال ۱۳۸۴ از طرف شورای عالی حفاظت محیط زیست کشور تصویب شد؛ همچنین اولین مرکز تحقیقات دیرینه‌شناسی در شهرستان مراغه برای تحقیق دانشمندان در زمینه‌ی علم دیرینه‌شناسی در حال احداث بوده و در سال جاری اعتبار لازم جهت تکمیل این مجموعه درحال جذب می‌باشد.
وی ادامه داد: از سال ۱۳۸۴ تاکنون حدود 5 هزار نمونه‌ی فسیلی مهره‌دار در سال‌های گذشته حفاری، کشف و استخراج شده و سازمان حفاظت محیط زیست استان آمادگی خود را جهت همکاری با دانشگاه‌ها وگروه‌های زمین شناسی در خصوص مطالعه و ارائه‌ی پایان نامه‌ی اعلام می‌کند و تاکنون در تهیه‌ی ۱۶ پایان نامه‌ی کارشناسی ارشد و هفت رساله‌ی دکتری از دانشجویان حمایت کرده‌ایم.
نقش بی‌بدیل گروه علوم زمین دانشکده علوم طبیعی در تقویت نیروی انسانی خبره و کاردان در منطقه و در سطح ملی
مدیر گروه علوم زمین دانشکده‌ی علوم طبیعی دانشگاه تبریز و دبیر اجرایی شانزدهمین همایش انجمن‌های دیرینه‌شناسی ایران نیز گفت: گروه علوم زمین دانشکده‌ی علوم طبیعی برای دومین بار در سالجاری میزبان یک همایش در سطح ملی است و این بار در همکاری با انجمن دیرینه شناسی ایران، شانزدهمین همایش ملی این انجمن را برگزار می‌کند.
دکتر وارطان سیمونز ادامه داد: دانشگاه تبریز با بیش از هفت دهه سابقه در امر آموزش و پژوهش، بهعنوان یک دانشگاه جامع و تراز اول در کشور شناخته می‌شود و گروه علوم زمین دانشکده‌ی علوم طبیعی دانشگاه تبریز نیز که از سال ۱۳۴۸ تأسیس شده است، نقش بی‌بدیلی در تقویت نیروی انسانی خبره و کاردان نه تنها در منطقه بلکه در سطح ملی داشته است و فارغ التحصیل‌های این گروه در سطوح مختلف سازمان‌ها و نهادهای مختلف دولتی و غیردولتی، منشأ خیر برای کشور بوده‌اند.
وی افزود: این گروه در حال حاضر با داشتن ۹ گرایش در مقطع کارشناسی ارشد و سه گرایش در مقطع دکتری تخصصی، یک گروه جامع زمینشناسی محسوب می‌شود که با بهره گیری از اساتید بنام و متخصص، از مرجعیت علمی در سطح کشور برخوردار است.
دکتر سیمونز یادآور شد: در حال حاضر اقداماتی جهت اخذ مجوز برای ایجاد یک گرایش دیگر در مقطع کارشناسی ارشد و دو گرایش جدید در مقطع دکتری در حال انجام است.
مدیر گروه علوم زمین دانشکده‌ی علوم طبیعی دانشگاه تبریز افزود:کسب افتخارات ملی و بین المللی مختلف توسط اساتید و دانشجویان، از جمله عضویت دکتر مؤذن در فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران، انتخاب دکتر اصغری مقدم با زمینه‌ی تخصصی هیدروژئولوژی بهعنوان استاد نمونه‌ی کشوری، انتخاب دکتر کدخدایی با زمینه‌ی تخصصی نفت در زمره‌ی دانشمندان دو درصد دنیا در سال ۲۰۲۳، انتخاب دکتر ندیری با زمینه‌ی تخصصی هیدروژئولوژی بهعنوان پژوهشگر جوان برجسته‌ی شاخه‌ی زمینشناسی از طرف فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۴۰۰، هشت بار معرفی دکتر واعظی با زمینه‌ی تخصصی هیدروژئولوژی و زیست محیطی در طول ۱۰ سال بهعنوان فناور برتر دانشگاه تبریز، انتخاب دکتر رضازاده بهعنوان دانش آموخته‌ی برتر زمینشناسی اقتصادی کشور در سال ۱۴۰۲، نقش آفرینی طیفی از اعضای گروه در سمت‌های مختلف مدیریتی و تصمیم‌سازی دانشگاه و سازمان‌ها و نهادهای استان در گذشته و اکنون، مایه‌ی مباهات و گواه سطح بالا، تلاش علمی و تعهد عملی اساتید می‌باشد.
وی ادامه داد: در کنار این دستاوردهای آموزشی و پژوهشی، وقفه‌ای کوتاه در تعاملات علمی بین دانشگاهی و سازماندهی گردهمایی اساتید و متخصصان حوزه‌ی زمینشناسی در گروه ما احساس می‌شد و این مسأله ما را بر آن داشت تا در همکاری با انجمن‌های علمی سطح کشور، شرایطی را فراهم کنیم تا این تعاملات افزایش یابد و این چنین شد که امروز در قالب همایش دیرینه‌شناسی میزبان شما عزیزان هستیم.
حضور ۷۰ شرکت کننده و ارائه ۵۰ مقاله به دبیرخانه همایش
دبیر علمی شانزدهمین همایش انجمن‌های دیرینه‌شناسی ایران نیز اظهار کرد: دیرینه‌شناسی یکی از مهم‌ترین گرایش‌های زمینشناسی می‌باشد و همه‌ی شما از اهمیت دیرینه‌شناسی نه تنها در زمینشناسی حتی در حوزه‌های دیگر مطلع هستید.
دکتر اکبر سهرابی ادامه داد: دیرینه‌شناسی امروز یک علم ترکیبی است و از روش‌های توسعه‌یافته‌ی علوم و فنون مختلف از جمله علوم پایه، سنجش از دور، فناوری اسکن، مدل‌سازی رایانه‌ای، هوش مصنوعی و... استفاده می‌کند که ما موفق شدیم در دانشگاه تبریز برای اولین بار با استفاده از هوش مصنوعی برای مطالعه‌ی فسیل استفاده کنیم.
وی یادآور شد: جامعه‌ی دیرینه‌شناسی با چالش‌هایی هم مواجه بوده و مجوز جذب دانشجویان کارشناسی ارشد در گرایش فسیل شناسی و چینه‌شناسی برای بسیاری از دانشگاه‌های کشور لغو شده و با توجه به اهمیت این گرایش، این تصمیم صدمات جبران ناپذیری را به جامعه‌ی علمی چینه شناسی، فسیل شناسی و حتی زمین شناسی وارد کند و امیدواریم این همایش فرصتی را فراهم کند تا راهکارهایی مناسب برای حل این مشکل ارائه شود.
دکتر سهرابی تاکید کرد: خوشبختانه کشور ما از نظر فسیلی بسیار غنی است و استان ما نیز از نظر فسیل‌های مهره داران و بی‌مهره‌ها، مخصوصا پستانداران میوسن در شهرستان مراغه، اطراف تبریز و ورزقان بسیار غنی است؛ به‌طوریکه شهرستان مراغه بهعنوان «بهشت فسیل مهره‌داران» شهرت یافته است.
وی در خصوص فرآیند میزبانی دانشگاه تبریز از این همایش گفت: اسفندماه سال گذشته درخواست میزبانی ما توسط انجمن علمی دیرینه‌شناسی ایران پذیرفته شد و مجوزهای لازم از دانشگاه اخذ گردید. بیش از ۷۰ شرکت کننده از دانشگاه‌های تهران، لرستان، نیشابور، فردوسی مشهد، زنجان، ارومیه، مراغه، تبریز، باهنر کرمان، آزاد اسلامی کرمان، پیام نور تهران، اصفهان، هرمزگان و بیرجند با ارائه‌ی ۵۰ مقاله و پوستر در این همایش حاضر هستند که این مقالات توسط ۲۵ داور از دانشگاه‌های مختلف داوری شده است.
ضرورت جلوگیری از حفاری و کشف آثار فسیلی توسط سودجویان
رئیس انجمن دیرینه‌شناسی ایران نیز گفت: انجمن دیرینه‌شناسی ایران از سال ۱۳۸۴ بهعنوان یک مجموعه‌ی غیرانتفاعی زیرمجموعه‌ی کمیسیون انجمن‌های علمی وزارت علوم فعالیت می‌کند.
دکتر عباس قادری ادامه داد: برای اولین بار در سال ۱۳۸۵ دبیرخانه‌ی انجمن در دانشگاه فردوسی مشهد تشکیل یافت و اولین دوره‌ی این همایش در سال ۱۳۸۶ برگزار شد و خرسندیم که همه ساله توانسته‌ایم این همایش را در شهرهای مختلف کشور برگزار کنیم. البته با توجه به غنای آذربایجان شرقی در بحث فسیل‌شناسی، این سومین همایشی است که در این استان برگزار می‌شود؛ به‌طوریکه تاکنون شهرستان‌های جلفا و مراغه میزبان این همایش بوده‌اند و حتی اکنون مسئولان دانشگاه مراغه مجددا خواستار میزبانی از این همایش در دوره‌ی بعدی هستند. علت این موضوع وجود جلوه‌های زیبای دیرینه‌شناسی در آذربایجان شرقی است و باید هم این همایش در این استان برگزار شود.
وی افزود: همواره در سال‌های اخیر تلاش کرده‌ایم اهمیت برش‌های چینه‌شناسی را به دنیا بیشتر معرفی کنیم و تاکنون برش‌هایی از گزارش‌های مستند مربوط به سال ۱۹۶۹ شناخته شده است. اما به‌دلایل مختلف این برش‌ها کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
رئیس انجمن دیرینه‌شناسی ایران با اشاره به تهدیدات این علم در کشور خاطرنشان کرد: متأسفانه شکارچیان و سودجویان فسیل‌ها را برداشت می‌کنند و ممکن است در بین این فسیل‌ها نمونه‌های مهم و جدیدی وجود داشته باشد. فسیل‌ها میراث زمینشناسی کشورها هستند و باید توسط متخصصان جمع آوری و مطالعه شوند چراکه این میراث دیگر قابل تولید نیستند و باید قانونی وجود داشته باشد که فسیل‌ها در اختیار محققان قرار گیرد نه سودجویان.
